Izolacja przeciwwilgociowa fundamentów — Jak wykonać ją prawidłowo?

Prawidłowa izolacja przeciwwilgociowa fundamentów to jeden z ważniejszych elementów budowy domu, który uchroni budynek przed największym wrogiem, jakim jest wilgoć. Odpowiednia hydroizolacja fundamentów pozwala na uniknięcie problemów związanych z wilgocią, przenikającą do wnętrza domu. Izolacja fundamentów z odpowiednich materiałów zminimalizuje ryzyko powstawania pleśni i grzybów na ścianach, a także zapobiegnie odspajaniu się materiałów wykończeniowych tj. tynki, gładzie, czy farba.

Zobacz jak prawidłowo wykonać hydroizolację fundamentów i jakich materiałów użyć.

Hydroizolacja fundamentów — co powinieneś wiedzieć?

Fundamenty to elementy nośne całego budynku dlatego koniecznie trzeba chronić je nie tylko przed przemarzaniem, ale również przed wilgocią. Woda bardzo łatwo przenika do fundamentów, jeśli odpowiednio ich nie zabezpieczymy. Jeśli fundamenty będą przemakały, wilgoć bezproblemu przedostanie się do wnętrza budynku przez ściany i posadzkę. W ten sposób narażamy się na ogromne problemy, które bardzo ciężko usunąć, a dodatkowo są bardzo kosztowne.

Skutki braku izolacji przeciwwilgociowej fundamentów

Przemakanie fundamentów po pewnym czasie spowoduje wykruszanie się zaprawy ze spoin, mikropęknięcia i osłabi całą ich konstrukcję. Ponadto długotrwałe działanie wody sprawi, że w mieszkaniu zaczną pojawiać się pleśnie i grzyby, które rozprzestrzenią się po całym domu nawet na wyższych kondygnacjach. Oprócz tego wilgoć przenikająca do ścian sprawia, że tynki odspajają się podłoża, gładź gipsowa zaczyna się odwarstwiać, a farba łuszczyć i odchodzić od ściany. Na ścianach zaczynają pojawiać się plamy, przebarwienia, wykwity i nieprzyjemny zapach. Skutki wilgoci bardzo trudno jest usunąć. Trzeba odkopywać fundamenty naprawiać izolację, osuszać i ponownie wykańczać mieszkanie. Koszty naprawy błędów izolacji fundamentów są ogromne. Warto dopilnować prawidłowego wykonania izolacji przeciwwilgociowej i nie należy w tym wypadku oszczędzać na materiałach.

Izolacja przeciwwilgociowa z jednej, czy z dwóch stron fundamentu?

Z uwagi na możliwość podnoszenia się wód gruntowych, hydroizolację fundamentów powinno wykonać się z obydwóch stron. Izolacja tylko po zewnętrznej części fundamentów może okazać się niewystarczająca. Wiele osób nie zwraca na to uwagi, ale woda może przenikać również od wewnętrznej strony ścian fundamentowych. Izolacja z dwóch stron fundamentów to dodatkowe koszty, ale stosując ją, mamy pewność dobrze wykonanej izolacji.

W zależności od rodzaju gruntu i podłoża, na jakim wybudowany jest dom, wyróżnia się dwa rodzaje hydroizolacji fundamentów lekką i ciężką. 

Lekka hydroizolacja fundamentów

Jeśli budynek postawiony jest na podłożu dobrze przepuszczającym wodę tj. piasek lub żwir oraz fundamenty znajdują się ponad poziomem wód gruntowych, wtedy stosuje się lekką hydroizolację. Nakłada się ją w kilku warstwach. Pierwszą warstwę stanowi grunt w postaci emulsji bitumicznej. Drugą warstwę, tę właściwą stanowi masa polimerowa, bitumiczna lub polimerowo — bitumiczna. Pierwszą warstwę gruntującą nanosi się wałkiem lub pędzlem natomiast tę właściwą stanowi grubsza warstwa masy, którą nanosi się szpachlą. Dodatkowo warstwę właściwą wzmacnia się siatką z włókna szklanego.

W przypadku, gdy budynek postawiony jest ponad poziomem wód gruntowych, ale istnieje ryzyko ich podnoszenia się, a dodatkowo grunt słabo przepuszcza wodę, np. jest to glina, wtedy należy dodatkowo zabezpieczyć fundamenty. Na wykonaną warstwę właściwą izolacji nakłada się warstwę papy sklejanej lepikiem. Na tak wykonaną hydroizolację montuje się ocieplenie fundamentów, które dodatkowo zabezpiecza się przed wilgocią, folią kubełkową.

Ciężka hydroizolacja fundamentów

Ciężka hydroizolacja fundamentów jest bardziej kosztowna. Stosuje się ją w budynkach stawianych w miejscach, gdzie podłoże jest słabo przepuszczalne, a fundamenty znajdują się poniżej poziomu wód gruntowych lub poziom wód podnosi się okresowo. 

O ciężką hydroizolację należy zadbać na etapie budowy fundamentów, bo to właśnie one stanowią izolację same w sobie. Ciężka hydroizolacja polega na wykonaniu fundamentów z betonu wodoszczelnego. Jest to specjalna mieszanka cementu, która zawiera dodatki w postaci impregnatów i przeróżnej chemii budowlanej. Na tak wylane fundamenty stosuje się dodatkowo lekką hydroizolację z ostateczną warstwą papy. 

O czym należy pamiętać, wybierając materiał do hydroizolacji fundamentów?

Do wykonania izolacji przeciwwilgociowej fundamentów należy dobrać odpowiednie materiały. Często w projektach budowlanych takie szczegóły są słabo opisane lub w ogóle ich tam nie ma. Dobry materiał hydroizolacyjny to taki, który dobrze się rozprowadza. Szczelnie pokrywa powierzchnię fundamentów. Jest odporny na niską temperaturę i przede wszystkim jest elastyczny. Niektóre masy asfaltowe twardnieją z upływem czasu lub wraz ze spadkiem temperatury, co może powodować pęknięcia i rozszczelnienie izolacji. Materiał izolacyjny powinien cechować się dużą elastycznością nawet w niskich temperaturach.

O czym trzeba pamiętać, wykonując hydroizolację fundamentów?

Najważniejszą rzeczą, o jakiej trzeba pamiętać podczas izolacji fundamentów, jest to, że fundamenty nie mogą być mokre. Nowo wybudowane fundamenty trzeba wysezonować i odczekać aż wilgoć odparuje. Chemiczne wiązanie i utwardzanie betonu trwa około miesiąca. Po tym czasie trzeba sprawdzić poziom wilgotności. To ile jaką maksymalną wilgotność powinny mieć fundamenty, znajdziemy w dokumentacji technicznej lub na opakowaniu materiałów izolacyjnych.

Jak sama nazwa mówi, jest to izolacja przeciwwilgociowa, więc jeśli położymy ją na mokre fundamenty, woda nie będzie miała możliwości wydostania się na zewnątrz. Para wodna utworzy pęcherze pod powierzchnią izolacji. Pęcherze popękają po pewnym czasie, rozszczelniając hydroizolację.

Kolejną ważną rzeczą jest ciągłość izolacji. Jeśli wykonujemy ją z dwóch stron fundamentów, powinna pokrywać cały fundament z każdej strony zarówno na pionowej, jak i poziomej powierzchni. Jeśli wykonujemy ją tylko z zewnętrznej strony, to musi szczelnie łączyć się z izolacją poziomą.

Oprócz ciągłości izolacji bardzo ważna jest również jej szczelność. Fundamenty muszą być pokryte masą dokładnie w całości. Nie można pominąć ani centymetra. Szczególną uwagę należy zwrócić na połączeniu ławy fundamentowej ze ścianą fundamentową. W tym miejscu powinno być wykonane zaoblenie, czyli zaokrąglenie wykonane z zaprawy, które ułatwia odprowadzenie wody. W tym miejscu trzeba dokładnie nałożyć masę uszczelniającą. 

Jednym z największych błędów, jakie pojawiają się podczas wykonywania hydroizolacji fundamentów, to oszczędność na materiale. W wielu przypadkach wykonawcy rozcieńczają np. emulsję bitumiczną, która nie tylko gruntuje powierzchnię, ale także ją zabezpiecza. Rozcieńczona mieszanka traci swoje właściwości ochronne.

Kolejnym błędem, który związany jest z oszczędnością, okazuje się zbyt cienka warstwa izolacji właściwej. Izolacja powinna być nakładana w 2-3 warstwach a jej grubość powinna wynosić kilka mm. Nałożenie jednej warstwy może być niewystarczające dla ochrony fundamentów.

Rodzaje mas hydroizolacyjnych do fundamentów

Masa bitumiczna jednoskładnikowa

Stosuje się ją głównie do naprawy uszkodzonej papy. Produkowana jest na bazie rozpuszczalników i działa niszcząco na styropian, dlatego nie jest polecana w połączeniu z izolacją cieplną fundamentów. Bez problemu można stosować ją od wewnętrznej strony fundamentów.

Masa bitumiczna dwuskładnikowa

Ten rodzaj masy uszczelniającej jest o wiele lepszy niż masa jednoskładnikowa. Dobrze uszczelnia powierzchnię. Gruba powłoka chroni przed wodą i jest odporna mechanicznie. Dzięki temu, że jest bardzo elastyczna, nie pęka podczas zmiany temperatury. Najważniejsze jest to, że nie niszczy styropianu i można ją łączyć z izolacją termiczną.

Masa asfaltowo — żywiczna

Masy asfaltowo żywiczne działają niszcząco na styropian. Nie są tak elastyczne, jak masa bitumiczna i trzeba nakładać ją w 3-4 warstwach. Plusem jest to, że jest rzadsza i lepiej wnika w porowatą powierzchnię. Lepiej nadaje się do sklejania i konserwacji papy.

Masa asfaltowo — kauczukowa

Masy asfaltowo kauczukowe produkowane są w dwóch wersjach rozpuszczalnikowej i dyspersyjnej na bazie wody. W przypadku tej drugiej masy można przyklejać na niej styropian. Nie działa na niego niszcząco. Masy asfaltowo kauczukowe nakłada się w kilku warstwach. Tworzą elastyczną i szczelną powłokę. Masy te wzbogacone są o włókna szklane, co poprawia ich wytrzymałość mechaniczną.

Masa asfaltowo — polimerowa

Ten rodzaj masy ma konsystencję pasty. Stosuje się ją do izolacji przeciwwilgociowej. Rzadziej do izolacji przeciw wodnej. Tworzą elastyczną i trwałą powłokę. Ponadto nie niszczą styropianu i są świetnym izolatorem.

Izolacja przeciwwilgociowa krok po kroku

W pierwszej kolejności wyczyść fundamenty z luźnych elementów. Jeśli ich powierzchnia jest nierówna, tzn. zaprawa z fug wystaje lub są jakieś ubytki zaprawy czy betonu głębsze niż 3-5 mm, skuj je lub uzupełnij ubytki. Powierzchnia ścian powinna być w miarę równa, więc przygotuj ją przed hydroizolacją.

Przygotowaną powierzchnię fundamentów zagruntuj emulsją bitumiczną. Grunt połóż w dwóch warstwach. Kiedy pierwsza warstwa gruntu wyschnie, nałóż drugą. Do gruntowania użyj pędzla lub wałka, jednak pędzlem lepiej wetrzesz masę w powierzchnię.

Masę rozprowadzaj dokładnie, wcierając ją w powierzchnię. Pokryj dokładnie wszystkie szczeliny, łączenia z izolacją poziomą i narożniki. Warstwa gruntu również chroni przed wilgocią, więc musi być nałożona szczelnie. Oprócz izolacji gruntowanie fundamentów wyrównuje ich chłonność i poprawia przyczepność izolacji przeciwwilgociowej.

Na dwukrotnie zagruntowane fundamenty nałóż izolację właściwą. Masę uszczelniającą rozprowadzaj dokładnie i równomiernie. Wszystkie przestrzenie muszą być szczelnie zabezpieczone. Jeśli na łączeniu fundamentów z płytą fundamentową nie wykonano zaokrąglenia betonem, wykonaj je masą uszczelniającą. Nałóż w tym miejscu więcej masy i rozprowadź ją w taki sposób, aby utworzyła zaokrąglenie. W tym miejscu nie żałuj materiału, bo jest ono bardzo narażone na działanie wody opadowej.

Jeśli używasz masy bitumicznej dwuskładnikowej, to nałożenie jednej warstwy będzie izolacją przeciwwilgociową. Nałożenie dwóch lub trzech warstw jeszcze lepiej uszczelni powierzchnię i sprawi, że izolacja stanie się odporna na wodę, czyli będzie to izolacja przeciwwodną. 

Przed nałożeniem masy wymieszaj dokładnie składniki według proporcji podanych przez producenta. Masę hydroizolacyjną nakłada się w grubszej warstwie za pomocą pacy lub natryskowo. W zależności od jej rodzaju i producenta grubość warstwy waha się w granicach 1-5 mm. Masę hydroizolacyjną nakładaj tak, jak byś nakładał klej na ścianę. Rozprowadzaj ją długimi i pewnymi ruchami. Dokładnie wypełnij i pokryj wszystkie narożniki. Po nałożeniu masy bitumicznej możesz przejść do kolejnych prac izolacyjnych po około 24 h. Masy bitumiczne dwuskładnikowe są jednymi z najlepszych i najczęściej stosowanych uszczelniaczy. Dobrze chronią przed wilgocią, są elastycznie i nie niszczą innych materiałów izolacyjnych.

Po nałożeniu odpowiednie ilości warstw i wyschnięciu masy uszczelniającej przejdź do kolejnego kroku, jakim jest izolacja termiczna fundamentów.

Izolacja fundamentów podsumowanie

Jak widzisz, hydroizolacja fundamentów nie jest taka trudna. Wystarczy dobrać odpowiedni materiał i wykonać ją dokładnie nie oszczędzając materiału. Nie zależnie jakie jest podłoże wokół Twojego domu, najlepiej, jeśli położysz kilka warstw izolacji. Tworząc grubszą warstwę odporną na wodę, masz pewność, że wilgoć nie przedostanie się do fundamentów. Taką pracę wykonuje się raz na zawsze, dlatego warto się do niej przyłożyć.

Jeśli masz jakieś pytania dotyczące hydroizolacji fundamentów, zostaw swój komentarz.