Ocieplenie fundamentów to bardzo ważny etap całej budowy domu. Pominięcie go lub wykonanie w nieodpowiedni sposób przyczyni się do dużych strat ciepła i powstawania wilgoci w środku budynku. Oprócz poprawnego wykonania izolacji termicznej, podczas ocieplania fundamentów istotny jest również dobór odpowiednich materiałów. Błędy izolacji pojawią się dopiero po kilku latach. Zadbaj, więc o prawidłowe ocieplenie fundamentów, aby uniknąć problemów w przyszłości, które będą bardzo trudne do usunięcia. W tym artykule przedstawię Ci jak ocieplić fundamenty i jakich materiałów użyć do izolacji termicznej fundamentów.
Po co ocieplać fundamenty?
Ocieplenie fundamentów oczywiście nie jest wymagane. Jest to jednak jeden z ważniejszych etapów budowy. Podobnie, jak ocieplenie ścian zewnętrznych elewacji, izolacja fundamentów ma za zadanie chronić cały budynek przed startą ciepła, przemarzaniem i zawilgoceniem ścian. Izolacja termiczna fundamentów wykonywana jest zazwyczaj z jednej, zewnętrznej strony budynku. Nie ma potrzeby ocieplania fundamentów od wewnątrz.
W naszym klimacie w zależności od regionu kraju przemarzanie gruntu waha się w granicach od około 80 do nawet 140 cm w głąb ziemi. Na takiej głębokości fundamenty narażone są na działanie mrozu. Przemarzanie fundamentów może powodować ich pękanie, szczególnie, jeśli izolacja przeciwwilgociowa została źle wykonana lub w ogóle jej nie ma i fundamenty nasiąkają wodą. Pękanie betonu doprowadza do osłabienia konstrukcji domu. Osłabione fundamenty mogą przyczyniać się do osiadania budynku, pękania ścian i tynków po pewnym czasie. Ponadto w pęknięcia spowodowane przemarzaniem łatwo dostaje się wilgoć i powietrze, a ich połączenie powoduje korozję zbrojenia. Korozja z kolei jeszcze bardziej osłabia podstawę domu.
Budując lub remontując dom, przeważnie zastanawiamy się nad dobrą izolacją ścian i dachu, jednak fundamenty również mają ogromne znaczenie w utracie ciepła. Nie ocieplone fundamenty wyciągają ciepło z budynku, co przyczynia się do ogromnych strat energii.
Kolejną istotną kwestią jest wilgoć, która dostaje się do budynku przez niezaizolowanie fundamenty. Jej długotrwałe działanie sprawi, że przedostanie się ona do wnętrza. Ściany naszego domu będą chłodne i zawilgocone. Po pewnym czasie zaczną pojawiać się wykwity pleśni i grzybów, a te będzie bardzo ciężko usunąć. Z długotrwale zawilgoconych ścian zacznie odpadać tynk, gładź i farba. Mieszkanie w takich warunkach jest bardzo niezdrowe.
Solidne ocieplenie fundamentów jest dzisiaj podstawą w budownictwie, która skutecznie wpływa na oszczędność pieniędzy. W dobrze zaizolowanym budynku dużo łatwiej jest utrzymać pożądaną temperaturę. Ciepło nie ucieka tak szybko, więc oszczędność na ogrzewaniu jest gwarantowana.
Czym ocieplić fundamenty?
W zależności od budżetu, jaki możemy przeznaczyć na ten cel do wyboru mamy kilka opcji. Jednak, aby być pewnym swojego wyboru, trzeba kierować się parametrami, jakie daje nam sam produkt. Warto zwrócić uwagę nie tylko na wodoodporność, ale także na izolację cieplną i wytrzymałość. Z uwagi na to, że izolacja termiczna ścian fundamentowych znajduje się głęboko pod ziemią, ocieplenie fundamentów powinno być wykonane materiałem o przynajmniej dobrej jakości. Na fundamenty działają różne siły, np. ściskanie, więc izolacja musi być wytrzymała. Zobacz zatem, czym ocieplić fundamenty:
Ocieplenie fundamentów styropianem EPS
Styropian EPS to podstawowa wersja izolatora dostępna powszechnie w większości sklepów budowlanych. Jest to zdecydowanie najtańsza z możliwych opcji ocieplenia fundamentów. Styropian ten stosuje się również do ocieplenia ścian. W wersji utwardzanej wykorzystywany jest do izolacji posadzek. Styropian EPS występuje w wersji białej i grafitowej. Cechuje się dobrymi parametrami izolacyjnymi jego współczynnik przenikania ciepła wacha się w granicach 0,035 do 0,045 W/(mK) dla białego styropianu i 0,030 do 0,035 W/(mK) dla grafitowego.
Struktura zewnętrzna tego rodzaju styropianu jest porowata i łatwiej nasiąka wodą. Styropian sam w sobie nie jest nasiąkliwy, ale jego budowa w niektórych przypadkach pozwala na wnikanie wilgoci w przestrzenie powietrzne. Dotyczy to właśnie najzwyklejszego styropianu EPS. Jego kolejną wadą jest słaba wytrzymałość mechaniczna. Styropian jest miękki i podatny na wgniecenia. Łatwo się łamie i kruszy.
Wybierając ten rodzaj ocieplenia fundamentów, warto rozważyć wybór nieco droższej wersji styropianu EPS, jaką jest styropian podłogowy lub specjalny fundamentowy. Ma on lepsze parametry izolacyjne i jest znaczne twardszy od zwykłej wersji. Można wykorzystać go do izolacji termicznej fundamentów, jednak warto dodatkowo go zabezpieczyć siatką, klejem wodoodpornym, masą wodoodporną i folią kubełkową. Taka izolacja z pewnością będzie wystarczająca.
Ocieplenie fundamentów styropianem XPS — Styrodurem
Styropian XPS znany powszechnie jako styrodur. Jest to rodzaj styropianu wodoodpornego. Ma dużą gęstość, dlatego jego parametry są znacznie lepsze od zwykłego styropianu. Jego współczynnik przenikania ciepła wynosi 0,029 do 0,037 W/(mK) w zależności od wersji produktu. Styrodur również produkowany jest z polistyrenu, jednak podczas produkcji wzbogaca się jego skład różnymi dodatkami podnoszącymi jego parametry. Jego wodoodporność wynika nie tylko z dodatków, ale również z samego procesu produkcji. W odróżnieniu od zwykłego styropianu styrodur wytwarza się od razu w formach nadających kształt płyty w odpowiednim rozmiarze. Dzięki temu, że nie jest on cięty z dużego bloku, jego powierzchnia jest dużo gładsza i odporna na wnikanie wody.
Styrodur cechuje się wysoką twardością i dużą wytrzymałością na ściskanie. Jest to zdecydowanie najlepszy materiał izolacyjny spośród styropianów, jednak jego cena jest znacznie wyższa od styropianu ESP. Pomimo wysokiej ceny warto w niego zainwestować z uwagi na jego parametry izolacyjne i odporność.
Oprócz bardzo dobrych parametrów styrodur produkowany jest w specjalnym kształcie tzw. felcem. Dzięki zachodzącym na siebie płytom izolacja termiczna fundamentów będzie wykonana szczelnie. Układając go na zakładkę, wyeliminujemy całkowicie mostki termiczne. Dodatkowo płyty z jednej strony posiadają specjalne wytłoczenia drenażowe, które odprowadzają wodę z jego powierzchni. Z drugiej strony płyty, specjalne wyżłobienia poprawiają jego przyczepność do ściany.
Ocieplenie fundamentów pianką PUR
Ocieplanie fundamentów pianką PUR jest metodą znacznie rzadziej wykorzystywaną w Polsce. Wciąż wiele osób nie ma zaufania do tego typu izolacji, chociaż coraz częściej jest ona stosowana, co dowodzi, że jest dobrym materiałem na izolację. Piankę natryskuje się w kilku warstwach. Jej wysoki współczynnik przewodzenia ciepła waha się w granicach λ = 0,022 do 0,038 W/mK.
Dzięki wysokim właściwościom izolacyjnym, aby uzyskać zadowalające rezultaty, wystarczy cienka warstwa ocieplenia w granicach 5 cm. Pianka PUR doskonale wypełnia wszelkie szczeliny i przestrzenie. Tworzy jednolitą powierzchnię i ciągłość izolacji na ścianach fundamentowych. Dzięki niej w 100 procentach wyeliminujemy mostki termiczne. Pianka cechuje się wodoodpornością i dobrą wytrzymałością mechaniczną. Do ocieplania fundamentów należy użyć pianki zamkniętokomórkowej, która nie przepuszcza wilgoci.
Kolejnym plusem zastosowanie tej metody ocieplenia fundamentów jest szybkość jej wykonania. Piankę aplikuje się natryskowo. W jednej chwili pianka zwiększa kilkukrotnie swoją objętość i w momencie zasycha. Minusem jest jej cena. Jest to najdroższa spośród wszystkich metod izolacji cieplnej fundamentów.
Który materiał wybrać do ocieplenia fundamentów?
To, czym ocieplisz fundamenty, w głównej mierze zależy od Twojego budżetu. Nie warto jednak sugerować się samą ceną materiałów. Warto wydać trochę więcej i zrobić to dobrymi materiałami. Ja osobiście nie polecam najzwyklejszego styropianu. W moim domu użyłem styroduru. Jest to materiał, który odpowiada mi swoimi parametrami, jest dobrej jakości, a ponadto jest stosowany i sprawdzony od wielu lat. Jego cena jest pośrednia pomiędzy najtańszą wersją styropianu, a pianką PUR. W moim wypadku styrodur sprawdza się znakomicie i spełnia moje oczekiwania.
Jak ocieplić fundamenty krok po kroku
W pierwszej kolejności oczywiście fundamenty powinny być odpowiednio przygotowane. Przed ociepleniem fundamentów musi być wykonana izolacja przeciwwilgociowa. Tę warstwę wykonuje się specjalną masą bitumiczna.
Kiedy ściany fundamentowe są odpowiednio przygotowane, przyklej na nie warstwę styropianu. Ocieplenie fundamentów przebiega identycznie jak ocieplenie ścian. Pracę rozpocznij od dołu fundamentu, zaczynając od całej płyty.
Pierwszą płytę przyklej w taki sposób, aby wystawała poza obrys ściany tyle cm, ile wynosi grubość styropianu. Przyklej całą warstwę od początku do końca fundamentu. Ostatnią płytę utnij równo ze ścianą.
Kolejną warstwę rozpocznij od przyklejenia połówki płyty, zaczynając równo ze ścianą. Ostatnią płytę drugiej warstwy przyklej tak, aby wystawała poza ścianę tyle, ile wynosi grubość ocieplenia, podobnie jak rozpoczynałeś przyklejanie pierwszej warstwy.
W ten sposób przyklej wszystkie warstwy styropianu do wymaganej wysokości. Pamiętaj, aby płyty przyklejać na mijankę, czyli łączenia poszczególnych warstw powinny się mijać. Podobnie jak w przypadku murowania. Kolejne ściany fundamentów ocieplaj tak samo, przeplatając warstwy z wystającym styropianem, który ułożyłeś na poprzedniej ścianie. Podczas przyklejania płyt kontroluj, czy przyklejasz je w pionie i w poziomie. Staraj się przyklejać je równo. Górna część ocieplenia fundamentów połączona będzie z ociepleniem elewacji. Jeśli więc ocieplenie fundamentów będzie krzywe, utrudni to ocieplenie ścian budynku.
Płyty styropianowe przyklej na zaprawie klejowej, która charakteryzuje się wodoodpornością, mrozoodpornością i elastycznością. Klej rozprowadzaj po wszystkich krawędziach płyty, a na środku zrób 2-3 placki z kleju. Wszystkie płyty dociskaj do siebie, aby tworzyły jedną całość bez żadnej przerwy. Dobrze, jeśli styropian ma felce lub jest frezowany, wtedy układanie na zakładkę eliminuje wszelkie mostki termiczne. Jeśli fundamenty są równe, klej możesz nałożyć za pomocą pacy zębatej na całą powierzchnię płyty.
Do przyklejania płyt styropianowych możesz użyć również gotowego, wodoodpornego kleju w postaci pianki. Nakładaj go taką samą techniką jak zaprawę klejową, z tym że zamiast placków na środku, zrób 3-4 dodatkowe paski z kleju. Klej poliuretanowy znacznie przyspiesza ocieplenie fundamentów. Praca przebiega szybko i sprawnie, jednak ten klej jest nieco droższy niż sypka mieszanka. Klej w sprayu charakteryzuje się dobrymi parametrami wytrzymałościowymi i izolacyjnymi.
Po przyklejeniu wszystkich płyt sprawdź, czy nie ma nigdzie szpar i szczelin pomiędzy płytami. Jeżeli są, uzupełnij je pianką wodoodporną lub klejem poliuretanowym, którym przyklejałeś styropian.
Tak przygotowaną powierzchnię zabezpiecz siatką i klejem, podobnie jak przy ociepleniu elewacji. Wystaw kilka centymetrów siatki ponad styropian i zostaw ją na zakładkę do połączenia z ociepleniem elewacji.
Powierzchnia jest już odpowiednio przygotowana. Możesz ją dodatkowo uszczelnić masą bitumiczną lub innym środkiem wodoodpornym.
Ostatnim etapem jest montaż folii kubełkowej. Folia kubełkowa sprzedawana jest w rolkach. Należy ją równo rozwinąć dookoła fundamentów. Zwróć uwagę na to, aby ułożyć ją w odpowiednią stronę, tzn. wystające kubełki skieruj w stronę fundamentów, a zagłębienia-otwory powinny znajdować się po zewnętrznej stronie. Napinając ją, przypnij folię do ścian fundamentowych gwoździami lub wkrętami. Na łączeniach folii zrób zakładkę około 20 cm, wpinając kubełki w otwory poprzednio nałożonej folii.
Po obłożeniu fundamentów dookoła obetnij nadmiar folii, która wystaje ponad fundamenty. Obetnij ją nieco niżej, aby możliwe było zamontowanie listwy systemowej. Listwa wykończeniowa jest bardzo ważnym elementem uszczelniającym przestrzeń pomiędzy fundamentem a folią. Należy przykręcić ją do fundamentów na zakończeniach folii za pomocą zwykłych wkrętów. Listwa pozwala na swobodne odparowanie wody, która zalega po zewnętrznej stronie fundamentów, a dodatkowo zabezpiecza przed przedostaniem się wody pomiędzy folię a fundament.
Tak przygotowane fundamenty gotowe są do zasypania.
Jak ocieplić fundamenty? – o czym pamiętać?
Najważniejsza podczas ocieplania fundamentów jest dokładność. Musisz zrobić to dokładnie, nie spiesząc się, bo pośpiech = błędy. Nie oszczędzaj na materiale i uszczelnij dokładnie wszystkie szczeliny. Jeśli się postarasz, to z pewnością zrobisz to poprawnie i unikniesz wielu nieprzyjemności w przyszłości. Jeśli masz jakieś dodatkowe sugestie, co do ocieplania fundamentów podziel się z nami w komentarzu. Opowiedz, jaki materiał Ty wybrałeś i czy jesteś z niego zadowolony?
Zobacz także: izolacja fundamentów w starym domu
Najlepszy jest styrodur. Pianka do fundamentów jakoś mnie nie przekonuje. Może i jest dobra i szczelnie ociepli ale czy się nie rozkruszy i nie odpadnie?
Tomek do ocieplenia fundamentów stosuje się pianę zamknięto komórkową, która spełnia wszystkie wymagania jakościowe. Pianka dobrze izoluje, nie pochłania wody i dzięki niej unikniemy mostków termicznych. Jak każda piana PUR rozpada się pod wpływem promieniowania słonecznego UV, ale fundamenty są zasypane, więc promienie do niej nie docierają.