W starym budownictwie rzadko stosowano izolację fundamentów. Uszczelnianie i ocieplanie ścian fundamentowych nie było tak popularne, jak teraz. Nie przykładano do tego wagi nie tylko z powodów finansowych, ale także z powodu ograniczonego dostępu do środków izolacyjnych. Dodatkowo znikoma wiedza na temat skutków, jakie niesie za sobą brak izolacji fundamentów, sprawiała, że ten etap budowy był całkowicie pomijany. Dzisiaj izolacja fundamentów w starym domu to pierwszy krok do oszczędności energii i wyeliminowania wilgoci z budynku. W tym artykule podpowiem Ci jak prawidłowo wykonać izolację i ocieplenie fundamentów w starym domu.
Ocieplenie fundamentów w starym domu
Kupując stary dom, zapewne liczysz się z kosztami, jakie musisz ponieść na jego wyremontowanie. Renowacja dachu, elewacji i przebudowa wnętrza to priorytet, ale czy aby na pewno? Oczywiście wszystkie elementy są ważne, jednak na początku skup swoją uwagę na fundamentach. Ocieplenie fundamentów w starym domu powinno być pierwszym etapem prac, jaki wykonasz.
Z wielu badań wynika, że aż 10% ciepła ucieka właśnie przez fundamenty. Dodatkowo wilgoć przenikająca do wnętrza budynku powoduje powstawanie grzybów i pleśni, które są bardzo niezdrowe. Długotrwałe działanie wilgoci powoduje również odspajanie się od ścian tynków, gładzi i farb. Aby dobrze wyremontować stary dom, zacznij od jego podstawy, czyli fundamentów.
W wielu przypadkach inwestorzy nie wiedzą, jaki rodzaj izolacji fundamentów zastosować w starym domu. Typ użytej izolacji, uzależniony jest od wielu czynników. Jednym z ważniejszych jest rodzaj gruntu. W niektórych przypadkach konieczne jest zastosowanie izolacji przeciw wodnej, a w innych wystarczy izolacja przeciwwilgociowa fundamentów.
Różnią się one między sobą przede wszystkim grubością warstwy izolacyjnej. Jeśli finanse Ci na to pozwalają, to bez wahania wykonaj grubszą warstwę izolacji przeciw wodnej niezależnie od rodzaju gruntu. Taka inwestycja jest nieco droższa, jednak daje Ci gwarancję dobrej ochrony przed wilgocią i skutecznie zatrzyma ciepło w Twoim domu, co pozwoli Ci zaoszczędzić na ogrzewaniu. Zobacz, zatem jak zaizolować fundamenty w starym domu.
Odkopanie i izolacja fundamentów
Izolacja fundamentów w starym domu wymaga trochę pracy i nie da się jej wykonać w jeden dzień, dlatego, zanim zabierzesz się do odkopywania fundamentów, zaplanuj swoje działania najlepiej na ciepłe letnie dni. Kiedy będziesz miał pewność, że deszcz Cię nie zaskoczy, możesz zacząć działać.
Krok pierwszy — odkopanie fundamentów
Pierwszym krokiem, jaki powinieneś wykonać, to odkopanie fundamentów. Nie odkopuj od razu wszystkich, bo to jest niebezpieczne w przypadku starych domów. Odkopanie starego domu dookoła może spowodować utratę jego stabilności i nieodwracalne uszkodzenia. Fundamenty mogą popękać, co wpłynie na całą konstrukcję budynku. Wykopy i izolację fundamentów w starym domu musisz robić etapami, najlepiej w odcinkach nieprzekraczających połowy ściany. Odkopując całą jedną ścianę, nic nie powinno się stać, jednak zawsze istnieje ryzyko uszkodzenia. Po zakończeniu izolacji i zasypaniu jednej części fundamentu przejdź do kolejnego odcinka ściany.
Fundamenty odkop na taką głębokość, aby dostać się do ławy fundamentowej. Izolacja i ocieplenie powinno być wykonane na całej powierzchni.
Krok drugi — czyszczenie fundamentów
Po odkopaniu części fundamentu trzeba dokładnie je wyczyścić z piachu, ziemi i luźnych elementów. Czyszczenie wykonaj na sucho szczotką, pędzlem lub szczotką drucianą. Nie używaj do tego strumienia wody, bo niepotrzebnie zamoczysz i tak już wilgotne fundamenty. W wielu starych domach fundamenty wykonane są z kamienia, który długo trzyma w sobie wilgoć. Zaprawa w tego typu fundamentach jest zlasowana i się wykrusza. W takim wypadku czyszczenie należy wykonać z umiarem. Luźny piach i zaprawę można usunąć odkurzaczem, aby nie zdzierać zaprawy coraz głębiej.
Jeśli zaprawa w starych fundamentach jest słaba i kruszy się, to po oczyszczeniu zagruntuj całą powierzchnię gruntem głęboko penetrującym. Dzięki temu powierzchnia będzie wzmocniona i zaprawa nie będzie się dalej wykruszała.
Krok trzeci — uzupełnianie ubytków
Następnym krokiem, jaki wykonasz, będzie uzupełnienie ubytków. Jest to nieuniknione w starych domach, tym bardziej, jeśli fundamenty są z kamienia. Powierzchnia na pewno jest nierówna i fugi są niepełne. Po wyschnięciu gruntu otynkuj powierzchnię fundamentów.
Przed właściwym otynkowaniem powinno wykonać się warstwę wzmacniającą tzw. obrzutkę-szpryc. Robi się ją mocnym i rzadkim cementem. Taką zaprawą należy ochlapać cienką warstwą całe ściany fundamentowe. Dzięki temu powierzchnia będzie wzmocniona, a tynk właściwy będzie miał lepszą przyczepność. Po wyschnięciu obrzutki otynkuj fundamenty. Wyrównaj ich powierzchnię w miarę możliwości, wypełnij fugi i uzupełnij dokładnie wszystkie ubytki zaprawy. Jest to konieczne, aby dobrze wykonać hydroizolację.
Do uzupełniania ubytków użyj zaprawy tynkarskiej. Ścianę fundamentową obrzuć zaprawą energicznymi ruchami tak, aby tynk powchodził we wszystkie szczeliny.
Tak przygotowaną powierzchnię pozostaw na 1-2 dni, aby nowa zaprawa dobrze wyschła i stara wilgoć zalegająca w fundamentach odparowała. Nawet, jeśli fundamenty nie są uszkodzone i nie wymagają uzupełniania ubytków, to i tak pozostaw je przynajmniej jeden dzień odkryte. Po wywietrzeniu ich przejdziesz do kolejnych prac.
Krok czwarty — hydroizolacja fundamentów w starym domu
Wyrównane fundamenty zagruntuj emalią bitumiczną. Jest to swego rodzaju podkład uszczelniający. Gruntowanie wykonaj dwa razy, pokrywając dokładnie całą powierzchnię ściany fundamentowej. Do nakładania podkładu najlepiej użyj pędzla, dzięki temu grunt będzie dobrze wtarty w podłoże.
Po wyschnięciu podkładu nałóż minimum dwie warstwy hydroizolacji właściwej, najlepiej użyj gęstej masy bitumicznej. Ma dobre właściwości, jest elastyczna, wytrzymała i nie niszczy styropianu. Do nakładania masy użyj metalowej pacy. Uszczelnienie rozprowadzaj równomiernie i dokładnie. Pomiędzy dwoma warstwami masy umieść siatkę z włókna szklanego, która wzmocni izolację i zapobiegnie jej uszkodzeniu. Na łączeniu ścian fundamentowych z płytą fundamentową nałóż grubą warstwę masy bitumicznej, tworząc delikatne zaokrąglenie lub po prostu spadek. Po wyschnięciu pierwszej warstwy nałóż kolejną.
W zależności od rodzaju masy, jakiej użyjesz, wymagane jest nałożenie kilku warstw o wymaganej grubości. Informacje o tym znajdziesz na opakowaniu. Niektóre masy po nałożeniu dwóch warstw dają ochronę przeciw wodną, a niektóre przeciwwilgociową, to istotna różnica. Po wyschnięciu hydroizolacji przejdź do kolejnego kroku.
Krok piąty — ocieplenie fundamentów w starym domu
Hydroizolacja chroni przed wilgocią, natomiast termoizolacja przed utratą ciepła, dlatego nie warto z niej rezygnować. Do ocieplenia fundamentów możesz użyć wielu materiałów, jednak najlepszym rozwiązaniem jest styrodur. Jest stosowany i sprawdzony już od wielu lat. Ma dużą gęstość i bardzo dobre parametry izolacyjne. Ponadto jest wodoodporny, twardy i wytrzymały.
Jak wiadomo, im grubsza warstwa izolacji, tym lepiej. Ocieplenie fundamentów w starym domu wykonuje się przeważnie styrodurem o grubości 5-10 cm. Jest to materiał znacznie droższy niż zwykły styropian, dlatego większość osób decyduje się na cieńszą warstwę ocieplenia. Styrodur ma niski współczynnik przenikania ciepła, więc 5-centymetrowa warstwa w zupełności wystarczy do dobrej izolacji termicznej. Oczywiście, jeśli fundusze Ci na to pozwalają, to bez zastanowienia użyj grubszego styropianu.
Podczas zakupu wybierz styropian, który ma frezowane krawędzie. Dzięki temu, przyklejając go na zakładkę, unikniesz mostków termicznych. Ocieplenie będzie szczelne i dokładne. Płyty styropianowe przyklejaj na mijankę, podobnie jak podczas murowania. Warstwy poszczególnych ścian powinny się zazębiać. Jeśli pierwszą płytę przykleisz równo z początkiem ściany, to ostatnią wystaw poza obrys budynku tyle, ile wynosi grubość styropianu. Kolejną warstwę przyklej odwrotnie, czyli pierwszą płytę wystaw poza ścianę, a ostatnią utnij równo z końcem fundamentu.
Staraj się przyklejać płyty równo w pionie i poziomie, dociskając je mocno do siebie. Ocieplenie styrodurem wykonaj ponad powierzchnię ziemi, na tyle wysoko, aby możliwe było późniejsze, bezproblemowe połączenie się z izolacją elewacji. Po ociepleniu danego odcinka fundamentu uzupełnij wszelkie szczeliny pomiędzy płytami pianką PUR wodoodporną.
Na ocieplonej ścianie fundamentowej starego domu, rozwiń dodatkowo folię kubełkową tak, aby wystawała ponad ziemię. Folię układaj wystającymi kubełkami w stronę ściany. Folia kubełkowa również chroni przed wilgocią, wspomaga odprowadzanie wody i zabezpiecza przed uszkodzeniami zewnętrznymi izolacji. Ponadto pozwala na cyrkulację powietrza na całej powierzchni fundamentów, ułatwiając wydostawanie się wilgoci na powierzchnię. Ważną rzeczą podczas montażu folii kubełkowej jest jej prawidłowe zakończenie równo z ziemią. Folię należy przyciąć poniżej gruntu i przymocować ją specjalną listwą wykończeniową. Listwa blokuje dostęp wody z zewnątrz, która mogłaby się dostać między folię a ocieplenie.
Krok szósty — zasypywanie zaizolowanych fundamentów
Ostatnim etapem jest zasypywanie fundamentów. W tym momencie najlepiej, jeśli użyjesz do tego celu piasku. Piasek ma to do siebie, że bardzo dobrze przepuszcza wodę i pozwala na jej swobodne odpłynięcie w głąb ziemi. Dzięki temu woda nie będzie zalegała na powierzchni w pobliżu fundamentów.
Izolacja fundamentów w starym domu — podsumowanie
Izolacja fundamentów w starym domu nie jest taka trudna, jak się wydaje. Trzeba trzymać się kilku zasad i wykonać ją dokładnie. Podczas ocieplania fundamentów nie należy oszczędzać na materiałach. Wystarczy zrobić to raz, a porządnie i zapomnieć o nich. Wiele osób ogranicza się do nałożenia tylko pierwszej warstwy hydroizolacyjnej, jaką jest emulsja bitumiczna, a to duży błąd. Ona nie chroni przed wilgocią tak dobrze, jak warstwa izolacji właściwej, musisz o tym pamiętać. Postępując zgodnie z powyższymi krokami, na pewno wykonasz izolację dobrze. Jeśli zdecydujesz się na samodzielne wykonanie pracy, to zaoszczędzisz sporo pieniędzy, które możesz przeznaczyć na grubszą warstwę izolacji fundamentów.
Zobacz także: Izolacja wodochronna fundamentów – Wikipedia.
Ja u siebie odkopałem od razu całą ścianę i nic się nie działo. Musiałem ocieplić fundamenty, bo przy podłodze wychodziła mi wilgoć. Po ociepleniu szybko było widać pierwsze efekty, nie wychodziło już tyle wilgoci. Gorzej jest pozbyć się grzyba ze ścian, narazie wyczyściłem i wysuszyłem, ale nie wiem, czy za jakiś czas nie wyjdzie z powrotem… Moge polecić styrodur na piance najłatwiej się goukłada. W moim przypadku fundamenty są zrobione z kamienia i do tego strasznie krzywo wymurowane, ja ich nie tynkowałem ze względu na koszty. Wydaje mi się że bez tynku też będzie dobrze.
Ja też całą ściane odkopałem i nic sie nie dzialo. U mnie podobnie fundamenty z kamienia, tak kiedyś murowali, kupe roboty żeby to obrobić dobrze